บทที่ 12 หญ้าเงือก หรือหญ้าหูหนวก (Equisetum ramosissimum var. huegelii) เป็นเฟิร์นโบราณในวงศ์ Equisetaceae ที่พบทั่วไปในเขตร้อนและอบอุ่นของเอเชีย รวมถึงทุกภูมิภาคของประเทศไทย โดยมีลำต้นเดี่ยวสีเขียวสูงกว่า 1 เมตร มีร่องตามแนวยาวและสืบพันธุ์ด้วยสปอร์ที่ปลายลำต้น หญ้าเงือกถูกใช้เป็นสมุนไพรพื้นบ้านมายาวนาน ทั้งต้นมีสรรพคุณขับปัสสาวะ ขับนิ่ว บำรุงไต รักษาบาดแผล แก้ปวดข้อและกระดูก รวมถึงช่วยเจริญอาหารและรักษาโรคเกาต์ อีกทั้งยังมีองค์ประกอบของ Biosilica ที่ช่วยเสริมความแข็งแรงของเส้นผมและหนังศีรษะ จึงถูกพัฒนาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์บำรุงผม ด้านองค์ประกอบทางเคมีพบสารสำคัญหลายกลุ่ม เช่น Megastigmanes, Flavonoid glycosides, Phenyl glycosides, Lignan glycosides, Phenylhexane และ Alkaloids ซึ่งสะท้อนถึงศักยภาพทางเภสัชวิทยาและการใช้ประโยชน์อย่างกว้างขวางของพืชชนิดนี้
Tags: 12 หญ้าเงือก หญ้าหูหนวก (Horsetail Fern) Equisetum ramosissimum var. huegelii (Milde) Christenh. & Husby, Medicinal Ferns, ตำรับเฟิร์น
