บทที่ 20 ลำเท็ง หรือผักกูดแดง (Stenochlaena palustris) เป็นเฟิร์นในวงศ์ Blechnaceae ที่พบทั่วไปในเขตร้อนของเอเชียและออสเตรเลีย รวมถึงทุกภาคของประเทศไทย โดยขึ้นตามพื้นที่ชุ่มน้ำ ป่าเสม็ด ป่าโกงกาง และริมลำธาร มีลักษณะเป็นเถาเลื้อย ใบอ่อนสีแดงก่อนเปลี่ยนเป็นเขียวเข้มเมื่อแก่ นิยมใช้ยอดอ่อนเป็นผักพื้นบ้าน เช่น แกงเลียง ต้มส้ม หรือแกงกะทิ และลำต้นใช้ทำเชือกหรือจักสานเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ นอกจากคุณค่าทางอาหารแล้ว ยังมีสรรพคุณทางยา เช่น รักษาแผลฟกช้ำ แผลงูกัด บำรุงเลือด รักษาโรคหูด แก้ไข้ และบำรุงหญิงหลังคลอด งานวิจัยพบว่าสารสกัดจากใบมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ AChE และ BChE ซึ่งเกี่ยวข้องกับโรคความจำเสื่อม ด้านองค์ประกอบทางเคมีพบสารสำคัญหลายกลุ่ม เช่น ฟลาโวนอยด์ไกลโคไซด์ (kaempferol derivatives), อัลคาลอยด์, เทอร์ปีนอยด์, สเตียรอยด์ และสารป้องกันแมลง สะท้อนถึงคุณค่าทางโภชนาการ สมุนไพร และการใช้ประโยชน์ที่หลากหลายของลำเท็งทั้งในวิถีชีวิตและงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์
Tags: 20 ลำเท็ง ผักกูดแดง ปรงสวน (Swamp Fern) Stenochlaena palustris (Burm. f.) Bedd., Medicinal Ferns, ตำรับเฟิร์น
