บทที่ 24 เฟิร์นกระแตไต่ไม้ดอยสุเทพ (Drynaria fortunei) เป็นเฟิร์นอิงอาศัยที่มีเหง้าเลื้อยปกคลุมด้วยเกล็ดหนาแน่น ใบกาบรูปไข่และใบสร้างสปอร์แบบขนนกชั้นเดียว พบกระจายพันธุ์ในจีนตอนใต้ ไต้หวัน อินโดจีน และในไทยที่ดอยสุเทพ จ.เชียงใหม่ มีบทบาทสำคัญในแพทย์แผนจีนในชื่อ Gu-Sui-Bu (Drynaria rizhoma) ใช้รักษาโรคกระดูกพรุน ปวดข้อ และบำรุงกระดูก โดยมีผลิตภัณฑ์ทั้งในรูปเหง้า สารสกัด แผ่นแปะ และครีมทา งานวิจัยพบว่าสารฟลาโวนอยด์และฟีนอลในเหง้ามีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเพิ่มเซลล์สร้างกระดูก ยับยั้งเซลล์สลายกระดูก และมีศักยภาพในการฟื้นฟูเซลล์ประสาท ป้องกันโรคอัลไซเมอร์ ด้านองค์ประกอบทางเคมีพบสารสำคัญ เช่น naringin, neoeriocitrin, protocatechuic acid, chromone glycosides และ hopane triterpenes สะท้อนถึงคุณค่าทางสมุนไพรและศักยภาพการพัฒนาต่อยอดทั้งด้านการแพทย์และสุขภาพ
Tags: 24 เฟิร์นกระแตไต่ไม้ดอยสุเทพ Drynaria fortunei (Kunze ex Mett.) J.Sm., Medicinal Ferns, ตำรับเฟิร์น
