บทที่ 6 ช้องใบจัก (Huperzia serrata) แนะนำพืชคล้ายเฟิร์นในวงศ์ Lycopodiaceae ที่มีลำต้นตั้งกึ่งเลื้อยสูงราว 10–20 เซนติเมตร ใบรูปไข่ปลายหยักคล้ายจักร พบกระจายพันธุ์กว้างตั้งแต่เอเชียตะวันออกไปจนถึงลาตินอเมริกา โดยในประเทศไทยมีรายงานพบที่เขาหลวง จ.นครศรีธรรมราช แม้ไทยไม่มีการใช้ประโยชน์ แต่ในจีนถือเป็นสมุนไพรสำคัญในตำรับ Qian Ceng Ta ใช้รักษาอาการบวมช้ำ กล้ามเนื้ออ่อนแรง และพิษจากสารเคมี นอกจากนี้ยังมีการค้นพบสารออกฤทธิ์เด่นคือ ฮูเปอซีน เอ (Huperzine A) ซึ่งมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ AChE และถูกพัฒนาเป็นยารักษาโรคความจำเสื่อม รวมถึงใช้เป็นอาหารเสริมในยุโรปและสหรัฐอเมริกา งานวิจัยในไทยโดยกลุ่มวิจัยของผู้เขียน ยังได้ศึกษาสารฮูเปอซีน เอ และอนุพันธ์เพิ่มเติม เพื่อหาสารที่มีศักยภาพต่อการพัฒนาเป็นยารักษาโรคทางระบบประสาท ทำให้ช้องใบจักเป็นพืชที่มีคุณค่าทางเภสัชวิทยาอย่างยิ่ง   

 

Tags: , ,